Probiotyki w diecie zwierząt hodowlanych

Dodano:2022-08-12

Żywienie zwierząt hodowlanych ma niebagatelne znaczenie. Zwierzęta niejednokrotnie przyczyniają się do przenoszenia różnego rodzaju chorób. Wraz z pożywieniem dostarczane mogą być ludziom: bakterie, pasożyty. Warto więc poprzez właściwy chów – żywienie zwierząt zadbać o człowieka. By dostarczać mu to co najlepsze - co wesprze i wzmocni jego organizm, zamiast doprowadzić do wystąpienia niebezpiecznych schorzeń odzwierzęcych.   

Podstawa prawna

Do 2006 roku jedną z metod mających zapewnić „zdrowie” zwierzętom było stosowanie antybiotyków. Lecz z dniem 1 stycznia 2006 roku wprowadzono całkowity zakaz podawania antybiotyków paszowych we wszystkich krajach Unii Europejskiej. Przełożyło się to na wzrost śmiertelności zwierząt hodowlanych. Zaczęto więc szukać substytutu, który w godny sposób zastąpiłby antybiotyki. Badania dowiodły, że właściwie dobrany szczep probiotyczny pomaga utrzymać homeostazę jelitową zwierzęcia, ułatwia procesy trawienne, zwiększa przyswajalność składników z pożywienia. Dało to nadzieję na nową formę wsparcia w hodowlach.

Definicja i wymagania

Nazwa probiotyk pochodzi z greki (pro bios) i oznacza „dla życia”. Aktualna definicja mówi, że probiotyki to „żywe szczepy ściśle określonych drobnoustrojów, które podawane w odpowiednich ilościach, modulują równowagę bakteryjną flory jelitowej i wywierają korzystny wpływ na zdrowie gospodarza”.
Aby szczep probioyczny mógł zostać zakwalifikowany do podania zwierzętom spełniać musi wiele norm i wymagań. FAO i WHO wskazali trzy podstawowe warunki: ogólne, funkcjonalne i technologiczne.
  • Wymagania ogólne – udokumentowane pochodzenie (od człowieka lub odzwierzęce), odpowiednie właściwości fizyczne szczepu m.in. odporność na kwas solny itp..
  • Wymagania funkcjonalne – przebadane i udokumentowane właściwości probiotyczne szczepu, zdolność do adhezji, korzystny wpływ na organizm gospodarza.
  • Wymagania technologiczne – dobre właściwości wzrostowe, przeżywalność i aktywność w procesie produkcyjnym oraz podczas przechowywania produktu.
Klasyfikacja
Probiotyki dzielić można na wiele sposobów. Jedną z klasyfikacji jest ta zaproponowana przez Bajagai i wsp. z 2016 roku ze względu na:
  1. Przynależność taksonomiczną
  2. Bakterie
  3. Organizmy niebakteryjne np.grzyby
  4. Zdolność tworzenia zarodników
  5. Tworzące zarodniki np. Bacillus subtilis
  6. Nie tworzące zarodników np. Lactobacillus
  7. Skład
  8. Jednogatunkowe np. Bro-bio-fair - Saccharomyces servisia
  9. Wielogatunkowe np. Microguard - różne gatunki Lac-tobacillus, Bacillus, Streptococcus, Bifidobacterium i Saccharomyces
Innym podziałem jest klasyfikacja opracowana przez Hill i wsp. z 2014 roku – ze względu na mechanizmy oddziaływania:
  1. Powszechne – zapewniające normalizacje zaburzonej mikroflory
  2. Częste - wykazujące np. syntezę witamin
  3. Rzadkie - produkujące substancje bioaktywne oddziałujące na układ neurologiczny
Korzyści  
Na prozdrowotne działanie probiotyków wpływ mają wiek, stan zdrowia, warunki środowiskowe zwierzęcia. Najlepsze wyniki wykazuje podawanie produktów probiotycznych młodym zwierzętom. Jedną z zauważalnych właściwości probiotyków jest pozytywny wpływ na proces wzrostu, co szczególnie istotne jest właśnie dla młodych zwierząt. Probiotyki wpływają na układ pokarmowy, oddechowy lub moczowo-płciowy – oczywiście największe korzyści zauważalne są przede wszystkim w obszarze układu pokarmowego. Probiotyki wzmacniają układ immunologiczny (odpornościowy), poprawiają kondycję i ogólny rozwój zwierząt, przyczyniają się do spadku śmiertelność w hodowli. Przywracają równowagę mikroflory jelitowej, hamują adhezję nabłonka jelitowego innych (szkodliwych) bakterii. Obniżają pH treści jelitowych. Zmniejszają fermentacje bakteryjną powodującą gazy jelitowe. Mają pozytywny wpływ na proces trawienia, wytwarzanie enzymów trawiennych i przyswajalność składników odżywczych. Wytwarzają bakteriocyny (naturalne substancje antybiotyczne), biorą udział w syntezie witamin (głownie z grupy B i K). Ponad to obniżają cholesterol oraz poziom trójglicerydów.

Z założenia probiotki nie wywołują niekorzystnych skutków ubocznych. Stosowanie produktów probiotycznych regulowane jest pod względem prawnym. Aktualna lista jest długa i na bieżąco dalej aktualizowana.

Warto uwzględniać produkty probiotyczne w diecie zwierząt hodowlanych. Ich lepszy wzrost i rozwój przekładać się będzie do powstawania lepszej jakości produktów spożywczych, a przez to przekładać się na zdrowie ludzkie. Lepszy rozwój zwierząt skutkować będzie również prostszą hodowlą – mniej narażoną na różnego rodzaju choroby i z mniejszą śmiertelnością wśród zwierząt. Na rynku dostępne są probiotyki w różnych formach m.in. dodatki do pasz – sypkie i w postaci płynnej, pasty doustne, lizawki, spraye. Gama produktów jest szeroka, istotne jest więc, aby sięgać po produkty przebadane, naturalne, z dobrym składem. Produkty marki drNarine bazują na wykorzystaniu wyspecjalizowanej technologii, naturalnej fermentacji i ponad 65-letniej historii i badań, dzięki czemu są w pełni bezpieczne, a dodatkowo bardzo skutecznie wpływają na wsparcie rozwoju oraz chowu zwierząt. 
Źródła:
- Mizak L., Gryko R., Kwiatek M., Parasion S., Probiotyki w żywieniu zwierząt, Życie Weterynaryjne, 87(9), 2012 r., PDF
- Niwińska B., Furgał-Dierżuk I., Wieczorek J., Probiotyki  w  żywieniu  zwierząt  gospodarskich, Wiadomości Zootechniczne, R. LVI , 4: 102–111, 2018 r., PDF
- Augustyniak A, Nawrotek P., Probiotyki w żywieniu zwierząt hodowlanych – zastosowanie, działanie, zagrożenia, przegląd hodowlany nr 1/2014, PDF  

Powrót do listy